Eigenwaarde

Een reflectie met een gedicht, een toelichting en een oefening.

 
Verantwoordelijkheid nemen

Er zijn bekende auteurs die schrijven over de kracht van leven in het hier en nu. Dat spreekt mij aan, want ik geloof ook dat het belangrijk is om met aandacht hier en nu aanwezig te zijn. Want het verleden is geweest - hopelijk kunnen we ervan leren – en de toekomst moet nog komen en een belangrijke basis daarvoor wordt in het heden gelegd. Leef dus met aandacht.

Maar even later lees ik dat ze schrijven alsof het ego onze vijand is die in ons leeft. Een vijand die we moeten overwinnen. “Het ego is sterk,” schrijven ze, “maar luister naar mij en als je doet wat ik schrijf dan kun je het overwinnen.” Het ego als vijand, dat is hun boodschap. Een sterke vijand bovendien, die geniepig binnen in je woont en vanuit het verborgene toeslaat. Het ego is een innerlijke vijand met een eigen wil die je moet overwinnen. En daar heb ik moeite mee.

Door op deze manier over je ego te praten, splits je een deel van jezelf af. “Dat deel ben ik eigenlijk niet,” zeg je dan. “Het is mijn ego dat zijn eigen wil heeft en een eigen leven leidt, maar ik zal ertegen vechten.” En als ik iets doe wat fout of egoïstisch is, dan neem ik daar zelf geen verantwoordelijkheid voor. Nee, ik leg de schuld bij mijn ego neer, dat weer eens heeft toegeslagen. Ik maak mijzelf op die manier tot slachtoffer van dat ‘slechte ego’ waar ik levenslang tegen vechten moet - met hulp van die goeroe, dat dan weer wel.

“Hou toch op!” denk ik dan, want dat klopt natuurlijk niet. Je ego, dat ben je gewoon zelf. Het is het deel van je dat je aan de buitenwereld laat zien. Zodra je het accepteert, kun je het vijandsmasker van het ego afnemen en met compassie zélf weer verantwoordelijkheid nemen voor je handelen in het hier en nu. Misschien brengt dat wel verlichting?

Oefening: Erken je eigen-waarde(n)

Ieder mens heeft wel een ideaalbeeld van hoe hij of zij zou willen zijn. Een ideaalbeeld dat je zou willen nastreven. Dat ideaalbeeld is ook verbonden met een aantal belangrijke waarden en behoeften waaraan je wilt voldoen. Denk daarbij aan eerlijkheid, vriendschap, samenwerking, openheid, oprechtheid, wederkerigheid, aandacht, autonomie, persoonlijke ontwikkeling, rust etcetera.

• Neem de tijd en schrijf voor jezelf op wat de belangrijkste waarden en behoeften zijn waaraan jij wilt voldoen. Waarschijnlijk kun je de eerste vijf of zes gemakkelijk bedenken. Maar ga door totdat je er twintig hebt. Zo kom je ook de minder voor de hand liggende waarden en behoeften op het spoor.
• Als je er twintig hebt, sorteer dan de lijst. Zet de voor jou belangrijkste bovenaan.
• Kijk nu eens goed naar de bovenste acht waarden.
  In welke mate realiseer je deze in je huidige leven?
  Geef er een rapportcijfer aan op een schaal van 1 – 10
• Hoe zou je dat kunnen verbeteren?

Bron: Dichterbij komen; Kwetsbaar voelen, krachtig zijn. Harry Vos en Andrea Luijten