Reflecteren: een blik in de spiegel

De maand december is voor veel mensen een natuurlijk moment om te reflecteren op het leven en ook om vooruit te kijken. De dagen zijn kort, de natuur keert in zichzelf en bereidt zich voor op de nieuwe lente, al is die nieuwe lente midden in de winter nog niet zichtbaar en voelbaar. Voor mensen geldt dat blijkbaar ook als we op de drempel staan tussen het oude en het nieuwe jaar.

Op veel momenten in je leven kom je voor een drempel te staan. Drempelmomenten waarop je jezelf kunt afvragen: ‘Wat laat ik achter mij? Wat neem ik mee? Waar ga ik naar toe? Waar verlang ik naar? Waar maak ik mij zorgen over? Wat maakt het lastig voor mij om deze drempel over te gaan? Wat zou mij helpen om deze drempel over te gaan?’

Jarig

Hij is jarig vandaag. Een paar weken ervoor heeft hij te horen gekregen dat zijn ziekte niet meer te behandelen is. ‘Opgegeven’, noemt hij het. Hij is sterk verzwakt, maar met wat hulp nog wel in staat om zelfstandig thuis te wonen. Natuurlijk wil ik bij hem op bezoek vanwege zijn verjaardag, maar het geeft me ook een ongemakkelijk gevoel. Want wat zeg je tegen een jarige die kort daarvoor heeft gehoord heeft dat hij binnenkort zal sterven en wat is een passend cadeau?

Helpen bij verandering is vaak moeizaam

Ervaar je ook wel eens dat het realiseren van duurzame verandering soms zo moeizaam gaat? Dat je erg je best doet om goed samen te werken, maar toch eindigt met onbevredigende resultaten, frustratie en verwijdering?

Uit frustratie zou je er dan voor kunnen kiezen om het er maar bij te laten zitten. Maar ook dat is natuurlijk onbevredigend.

Je kunt dit tegenkomen in allerlei soorten samenwerking bijvoorbeeld op je werk, in mantelzorg, vrijwilligerswerk of persoonlijke relaties.

Kan het ook anders?

Heb je dat ook wel eens, dat je erg je best doet om iemand te helpen maar eindigt met frustratie en onderlinge verwijten? Grote kans dat je terechtgekomen bent in wat Stephen Karpman in 1968 ‘de dramadriehoek’ noemde (https://nl.wikipedia.org/wiki/Dramadriehoek).

De kunst van het helpen is om zo te helpen dat je uit de dramadriehoek blijft. En een belangrijke factor die daaraan bijdraagt heet ‘vertrouwen’:

• In plaats van slachtoffer: Vertrouw en accepteer jezelf (reëel, kwetsbaar).
• In plaats van aanklager: Vertrouw en accepteer andermans kunde en integriteit (assertief, feedback).
• In plaats van redder: Vertrouw en accepteer andermans capaciteit om voor zichzelf te denken en handelen.

• Goed luisteren

  ‘Ik hoor nooit wat mensen denken.’
  Marshall B. Rosenberg PhD

  Marshall Rosenberg (1934 – 2015) de grondlegger van Geweldloze communicatie (Verbindend communiceren) stond bekend als een goed luisteraar en heeft meer dan veertig jaar succesvol bemiddeld in allerlei conflictsituaties tussen strijdende partijen in de hele wereld. Het is hem heel vaak gelukt om partijen nader tot elkaar te brengen en meer wederzijds begrip voor elkaar te laten krijgen. In een interview werd hem gevraagd wat het belangrijkste is dat hij in die periode geleerd heeft. Zijn verrassende antwoord staat in de quote hierboven: ‘Om te beginnen hoor ik nooit wat mensen denken!’

• Hoera een conflict?

  Langslepende conflicten kunnen diep gaan en zeer pijnlijk zijn. Families en gemeenschappen kunnen er jarenlang, zelfs generaties lang, door verscheurd worden. Botsende belangen, onrecht in het verleden en het ervaren van ongelijkwaardigheid kunnen diepe conflicten veroorzaken.

  Ik voel me ongemakkelijk bij conflicten en probeer ze zo veel mogelijk te vermijden. In mijn gedachten zie ik conflicten altijd escaleren en rol ik vechtend over straat. Dat wil ik niet, want ik loop het risico gewond te raken, te verliezen of alleen te komen staan.

• Mijn masker afzetten

  

  Dichterbij komen; Kwetsbaar voelen & krachtig zijn

  
  Mijn masker
  Ik heb mijn echte zelf verborgen
  En toen een masker opgezet
  Ik was klein en jij al groot
  Je lachte tegen mij. Ik lachte terug en zag verrast
  Dat jij niet zag dat dit mijn masker was.

  
  In een maatschappij waarin geluk en succes - en tegenwoordig ook fysieke afstand - tot sociale norm verheven lijken te zijn lopen wij het risico dat wij steeds minder goed leren omgaan met de realiteit van het leven. Mensen raken in hun leven immers ook emotioneel gewond en worden geconfronteerd met teleurstelling en verdriet. Het is belangrijk dat we ook die kanten van het leven zien en ermee leren omgaan. Dan kunnen we er beter zijn voor elkaar en onze aandacht richten op zin en betekenis in het leven.

  Jezelf mogen zijn

  Ik woonde laatst een bijeenkomst bij. Er was een moment van bezinning terwijl er muziek werd gespeeld. Plotseling voelde ik ontroering opkomen en ik vroeg me af waarom. Toen ik daarover nadacht besefte ik dat ik een ervaring had van ‘mijzelf mogen zijn’. Maar waarom ontroerde mij dat?

• Respect

  Respect vind ik een verwarrend woord. En dat is precies de reden dat ik er een stukje over wil schrijven. Want door erover te schrijven moet ik erover nadenken en dat leidt hopelijk tot meer duidelijkheid.

  Als iemand tegen mij zegt: ‘jij respecteert mij niet’, of ‘je moet mij respecteren’, weet ik vaak even niet hoe ik moet reageren. Wat bedoelt die persoon eigenlijk en wat heeft respect daarmee te maken. Ik moet de neiging onderdrukken om mijzelf te verdedigen door te reageren met een zin die begint met: ‘Ik respecteer jou wel!’ De discussie die dan ontstaat eindigt meestal onbevredigend is mijn ervaring.

  Wat betekent ‘respect’ eigenlijk voor mij?

• Rituelen, mini-vision-quest

  Inwijdingsritueel bij de overgang naar volwassenheid.

  Ieder mens is uniek en wordt geboren met bepaalde eigenschappen en talenten. Wij groeien op binnen relaties: familie, vrienden, kennissen, de gemeenschap, de maatschappij, de dieren, de planten, de wereld. Binnen al die relaties leren wij onszelf kennen. Als je opgroeit en uiteindelijk over de drempel stapt van jeugd naar volwassenheid ga je deel uitmaken van de wereld van de volwassen mannen en vrouwen. Je leert steeds meer op eigen benen staan en ook om relaties aan te gaan én je zult steeds meer je eigen pad zoeken in het leven.

• Spookbeelden in de mist

  Spookbeelden In de ruimte tussen ons in Waar wij niet zijn: Wie ik denk dat ik ben Kijkt naar hoe jij zou moeten zijn Maar niet bent Wie jij denkt dat je bent Kijkt naar hoe ik zou moeten zijn Maar niet ben Wanneer de mist verdwijnt De ruimte spookbeeldvrij Kunnen wij er zijn HV.

  Om van iemand te kunnen houden, moet je eerst leren om van jezelf te houden. Ik geloof zeker dat daar een kern van waarheid in zit. Maar ik geloof ook dat er meer nodig is dan alleen dat. Om van elkaar te houden moet je elkaar ook echt kunnen ontmoeten, elkaar echt kunnen zien. En hoe vaak zien we niet elkaar, maar alleen de beelden, de verwachtingen en de oordelen die we hebben van elkaar. 

• Stop je relatiestress

  Speciaal programma voor meer geluk in je relatie(s)

  Als je veel ruzie hebt met je partner, je ervaart veel afwijzing en je kan hem of haar ook niet loslaten (relatieverslaving of co-dependentie), dan is dat een bron van stress. Misschien heb je al meerdere relaties gehad en komen bepaalde relatieproblemen telkens terug. Of je leeft al heel lang met dezelfde partner, maar de vonk lijkt uitgedoofd en ben je bang of onzeker hoe je verder wilt. Ook de relatie met familie, kinderen of collega's kunnen een bepalende rol hebben voor je welzijn.

  Wij bieden een speciaal programma van zes therapeutische sessies om meer geluk en voldoening in je relatie(s) te realiseren.

  Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

  Verbeter je relatie, met je partner, kinderen, collega's

  Inzicht in je eigen rol binnen relaties en relatieproblemen en waarom bepaalde thema’s zich blijven herhalen is de eerste stap op weg naar betere relaties, meer verbinding en fijnere samenwerking. Er wordt gekeken naar de onderliggende problematiek en je leert verantwoordelijkheid voor je eigen gevoelens te nemen en er meer te zijn voor jezelf, zodat je vanuit een gevoel van eigenwaarde verbinding kunt maken met de ander. Gesprekstechnieken, Verbindend communiceren en heling van onverwerkte emoties zijn onderdeel van het programma.

  Relatieverslaving en co-dependentie

  Dit programma is zeer geschikt bij bindingsangst, co-dependentie ofwel relatieverslaving, waarbij een laag zelfbeeld wordt getransformeerd naar eigenliefde. Ook werkt het ondersteunend bij relaties met vrienden, familie of collega’s op het werk. Dit programma voor relatietherapie wordt aangepast op jouw vraag en kan zowel individueel als met je partner, familieleden of collega's gedaan worden.

  "Voordat ik in therapie kwam was ik erg ontevreden over mezelf, vooral over mijn

  ...

• Verbindend communiceren - Geweldloze communicatie

  

  Verbindend communiceren

  Deze methode van verbindende communicatie van Marshall Rosenberg wordt wereldwijd toegepast.Met een goede reden: namelijk het werkt! Geweldloze communicatie, of Verbindend communiceren, zoals wij het meestal noemen, is een praktische communicatiemethode met duidelijke handvatten om beter voor jezelf op te komen én de verbinding met de ander te houden.

• Verbindend communiceren (Geweldloze communicatie)

  In relaties willen wij onszelf kunnen zijn, maar wel op een respectvolle manier naar anderen. Zelfs als anderen ons niet op dezelfde respectvolle manier behandelen willen we ons toch soms met hen verbinden, maar niet verstrikt raken in hun manier van doen. Maar hoe is dat mogelijk?

• Vergeving

  Een nieuw begin Als de zachtmoedigheid tussen jullie verhard En verbinding dreigt te breken Dat je dan ook stilte mag ervaren In het diepste van je hart

• Verzet

  Verzet

  Een voorval dat ik een beetje vergeten was werd me laatst weer verteld door mijn zus. Ze noemt het een typerend voorbeeld van mijn rol als grote broer.

  Ieder jaar kwam Sinterklaas op bezoek bij ons in het dorp. Binnengehaald met muziek, zittend op een groot wit paard met zijn rode mantel, een lange witte baard, een mijter op het hoofd en een staf in zijn hand. En een heleboel medewerkers, voornamelijk Pieten.

  Voor ons kinderen was het een bijzonder feest en het hoogtepunt was toch wel dat Sinterklaas in het parochiehuis op het podium plaatsnam om ons te ontvangen. Daar zat hij, de goedheiligman met zijn grote boek. Aan de linkerkant van het podium klom je een trapje op, je ging bij de Sint langs kreeg een hand en een zak snoep en aan de rechterkant klom je via een ander trapje weer omlaag. Een lange rij kinderen klom zo omhoog en weer omlaag en ging aan de Sint voorbij. En het ging natuurlijk vooral om die zak snoep.

• Wandel je met me mee?

  Ik las in een boekje over mindful wandelen dat je jezelf bij het lopen kunt voorstellen dat je samen loopt met een geliefde. Samen lopen en samen genieten van het lopen. Kijken met de ogen van de ander en luisteren met de oren van de ander. Thich Nhat Hahn schrijft in zijn boekje 'wandelen in vreugde':

  Neem mijn hand.
  We gaan wandelen.
  We gaan alleen maar wandelen.
  We gaan van onze wandeling genieten
  Zonder te denken dat we ergens aankomen.

  Dit is een mooie oefening als je alleen ergens wandelt, probeer het maar eens. Maar het hoeft natuurlijk niet bij visualiseren te blijven, je kunt natuurlijk ook gewoon echt mindful samen wandelen met iemand.

• Wat is empathie?

  In Verbindend communiceren is empathie een belangrijk begrip, maar wat is empathie eigenlijk en waarin verschilt het van sympathie en compassie?
  Mensen vinden empathie blijkbaar belangrijk of interessant want je kunt er veel informatie over vinden via Google. Sommige wetenschappers vragen zich echter af of empathie wel echt bestaat, of empathie uniek is voor mensen of dat het ook bij dieren voorkomt – ze vragen zich af hoe je kunt 'bewijzen' dat er sprake is van empathie.

  Er zijn boeken over empathie geschreven, er zijn Youtube-filmpjes over en er zijn TED-talks over gehouden door inspirerende sprekers, bijvoorbeeld:

  • Frans de Waal: Een tijd voor empathie.
  • Brené Brown: https://www.youtube.com/watch?v=1Evwgu369Jw
  • Carl Safina: http://www.ted.com/talks/carl_safina_what_are_animals_thinking_and_feeling

  En dan nu ook nog deze uitgebreide blog...